Precision Health Co., Ltd.

อาการอ่อนเพลียหรือ ง่วงหลังจากกินอาหารมื้อกลางวันอิ่ม เป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นกับหลายคน เรียกว่า “food coma” หรือ postprandial somnolence”

อาการง่วงนอนหลังมื้อกลางวัน เป็นปฏิกิริยาทางธรรมชาติที่เกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน โดยมีสาเหตุหลักมาจาก:

1. กลไกทางเคมี: การบริโภคอาหารโดยเฉพาะคาร์โบไฮเดรตที่มีน้ำตาลสูงและแป้งเยอะ จะกระตุ้นการหลั่งอินซูลิน ซึ่งช่วยให้ ทริปโตฟาน เข้าสู่สมองได้ง่ายขึ้น และนำไปสู่การสร้าง เซโรโทนิน และ เมลาโทนิน ซึ่งทำให้รู้สึกผ่อนคลายและง่วงนอน

2. ปริมาณอาหาร: การกินมากเกินไปทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานหนัก และอาจทำให้เลือดถูกส่งไปที่กระเพาะอาหารมากขึ้น

3. กระบวนการย่อยอาหาร: หลังกินอาหาร ร่างกายต้องส่งเลือดไปที่ ระบบย่อยอาหารมากขึ้น เลือดไปเลี้ยงสมองน้อยลงเล็กน้อย

4. ฮอร์โมนและสารสื่อประสาท: อาหารที่มี คาร์โบไฮเดรตสูง ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดขึ้นเร็ว ตับอ่อนผลิตอินซูลินมากขึ้นเพื่อปรับระดับน้ำตาล อินซูลินช่วยให้กรดอะมิโนบางชนิดเข้าสู่เซลล์ ส่งผลให้ สมองสร้างเซโรโทนินและเมลาโทนิน

5. ประเภทอาหาร: อาหาร มันเยอะ น้ำตาลสูง แป้งเยอะ

6. ปัจจัยอื่นร่วมด้วย: นอนน้อยหรือพักผ่อนไม่เพียงพออ้วนหรือดื้อต่ออินซูลิน และการดื่มแอลกอฮอล์พร้อมอาหาร

 

สิ่งที่ควรทำเพื่อลดอาการง่วง

หัวใจสำคัญของการจัดการอาการนี้คือการ รักษาสมดุล ของระดับน้ำตาลและสารเคมีในสมอง:

- ควบคุมปริมาณ: กินอาหารในปริมาณที่พอเหมาะ ไม่หนักท้องจนเกินไป

- เลือกประเภท: เน้นอาหารที่มี โปรตีน และ ไขมันดี ร่วมกับคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนที่มี ดัชนีน้ำตาลต่ำ (Low GI)

- กระตุ้นร่างกาย: ลุกเดินเบา ๆ 5-10 นาทีหลังอาหาร หรือ งีบสั้น ๆ (Power Nap) 10-20 นาทีก่อนเวลาที่คาดว่าจะง่วง ภายในช่วงบ่าย

- นอนหลับให้เพียงพอ: ควรนอนหลับให้ได้ประมาณ 7-8 ชั่วโมงต่อวัน

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินและการเคลื่อนไหวเล็กน้อยหลังอาหารจะช่วยให้คุณสามารถรักษาพลังงานและความตื่นตัวเพื่อทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพตลอดช่วงบ่าย

คำเตือนเกี่ยวกับอาการผิดปกติ

แนะนำว่าหากง่วงมากผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณของโรค เช่น เบาหวาน ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ